Stanford Üniversitesi’nden araştırmacılar, insanların kafalarının içinde sessizce yaptıkları “iç konuşmalara” ait beyin aktivitelerini ilk kez net biçimde tanımlayıp yüzde 74’e varan doğrulukla çözdü.
Cell dergisinde yayımlanan bulgular, konuşma yetisini kaybetmiş kişilerin yalnızca düşünerek iletişim kurmasını sağlayabilecek beyin-bilgisayar arayüzleri (BCI) için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
“DÜŞÜNEREK KONUŞMA” TEST EDİLDİ
BCI teknolojileri, genellikle hareket kontrolünden sorumlu beyin bölgelerinden sinyal alarak protez uzuv hareketlerini veya konuşma girişimlerini çözümlüyor. Ancak, konuşma kaslarını harekete geçirmek zorlayıcı ve yavaş olabiliyor. Bu nedenle araştırma ekibi, konuşma girişimi yerine yalnızca “düşünerek konuşma”nın da çözümlenip çözümlenemeyeceğini test etti.
İÇ KONUŞMALARDA SİNYAL GÜCÜ DAHA ZAYIF
ALS veya beyin sapı felci nedeniyle felçli dört gönüllünün motor korteksine yerleştirilen mikroelektrotlarla yapılan deneylerde, deneklerden ya belirli kelimeleri sesli söylemeye çalışmaları ya da yalnızca hayal etmeleri istendi. Sonuçta, iki durumda da beyin aktivitelerinin benzer bölgelerde oluştuğu, ancak iç konuşmada sinyal gücünün daha zayıf olduğu görüldü.
YAPAY ZEKA MODELLERİYLE EĞİTİLDİ
Yapay zeka modelleriyle eğitilen sistem, 125 bin kelimelik bir kelime dağarcığından hayali cümleleri yüzde 74 doğrulukla çözebildi. Ayrıca, katılımcıların talimat verilmeden düşündüğü bazı kelime ve sayılar da tespit edildi.
Güvenlik için, yalnızca kullanıcı belirli bir şifre kelimeyi düşündüğünde devreye giren bir mekanizma geliştirildi. Örneğin, “chitty chitty bang bang” ifadesiyle sistemin kilidi açıldığında, şifre tanıma oranı yüzde 98’in üzerine çıktı.
Araştırmacılar, şu anki sistemlerin serbest biçimli iç konuşmayı hatasız çözümleyemediğini ancak daha gelişmiş sensörler ve algoritmalarla bunun mümkün olabileceğini belirtiyor.
Çalışmanın kıdemli yazarı Frank Willett, “Bu gelişme, konuşma BCI’larının bir gün günlük konuşma kadar akıcı ve doğal iletişim sağlayabileceğine dair umut veriyor” açıklamasında bulundu.
